Xếp hạng tín nhiệm là gì ?
Xếp hạng tín nhiệm là gì ? Đây là quá trình đánh giá mức độ uy tín tài chính của doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành nợ.
Xếp hạng tín nhiệm (Credit Rating) là việc đánh giá khả năng tài chính của một tổ chức, doanh nghiệp hoặc quốc gia để hoàn trả nợ đúng hạn.
Mục đích là phản ánh mức độ rủi ro tín dụng đối với người cho vay hoặc nhà đầu tư.
Tìm hiểu chi tiết tại: Saigon Ratings – Đây là một đơn vị uy tín trong lĩnh vực Xếp hạng tín nhiệm hàng đầu tại Việt Nam.
I / VAI TRÒ VÀ Ý NGHĨA CỦA XẾP HẠNG TÍN NHIỆM
Các tổ chức Xếp hạng tín nhiệm độc lập (Credit Rating Agency – CRA) là một trong các tổ chức trung gian của thị trường tài chính quốc tế và ở mỗi quốc gia.
Việc các CRA thực hiện Xếp hạng tín nhiệm các tổ chức phát hành (tài chính và phi tài chính) và công cụ nợ, là một phần không thể tách rời của yêu cầu phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng thị trường vốn nợ.
Nhằm khắc phục tính bất đối xứng thông tin trên thị trường tài chính; đồng thời cung cấp thông tin tham khảo khách quan, kịp thời và đáng tin cậy cho các nhà đầu tư (tổ chức và cá nhân) trên thị trường tài chính trong nước và quốc tế.
- Thông tin Xếp hạng tín nhiệm các tổ chức phát hành và/hoặc công cụ nợ là cơ sở tham khảo một cách độc lập, khách quan và hữu ích giúp cho các nhà đầu tư có thể giảm thiểu được các rủi ro đầu tư và là một công cụ tham khảo cho việc quản lý tài sản hiệu quả.
- Đối với các tổ chức phát hành, thông tin Xếp hạng tín nhiệm sẽ là cơ sở quan trọng cho việc tiếp cận nhiều hơn các kênh huy động trong thị trường vốn, nhằm góp phần giảm chi phí tài chính huy động vốn và có nhiều lựa chọn để có thể cân đối và tái cơ cấu các công cụ nợ nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh doanh.
- Cuối cùng, thị trường tài chính cũng được hưởng lợi từ các hoạt động Xếp hạng tín nhiệm vì nó góp phần từng bước tạo lập nguồn cầu đầu tư đa dạng và nâng cao hiệu quả hoạt động của thị trường bằng cách giảm thiểu việc bất đối xứng thông tin.

II / ĐỊNH NGHĨA XẾP HẠNG TÍN NHIỆM
Xếp hạng tín nhiệm được hiểu là đánh giá mức độ tín nhiệm về khả năng thực hiện đầy đủ, đúng hạn nghĩa vụ nợ của tổ chức phát hành và/hoặc Công cụ nợ. Việc Xếp hạng tín nhiệm được các tổ chức CRA thế giới thực hiện, dựa trên cơ sở phân tích đánh giá toàn diện và đồng thời các yếu tố rủi ro tác động trọng yếu về định tính và định lượng có liên quan của tổ chức phát hành.
2.1 Xếp hạng tín nhiệm tổ chức phát hành (tài chính và phi tài chính)
Xếp hạng tín nhiệm tổ chức phát hành của Saigon Ratings, là ý kiến đánh giá khách quan về mức độ tín nhiệm tổng thể của tổ chức phát hành đó.
Ý kiến đánh giá này, tập trung vào khả năng và mức độ sẵn sàng của tổ chức phát hành đó, trong việc đáp ứng các cam kết tài chính khi đến hạn thanh toán. Điều này, không áp dụng cho bất kỳ nghĩa vụ tài chính cụ thể nào, vì nó không tính đến bản chất và các điều khoản của nghĩa vụ, cũng như khả năng thu hồi nợ của từng nghĩa vụ trong trường hợp vỡ nợ.
2.2 Xếp hạng tín nhiệm công cụ nợ
Xếp hạng tín nhiệm công cụ nợ của Saigon Ratings, là ý kiến đánh giá khách quan về mức độ tín nhiệm của bên có nghĩa vụ đối với một nghĩa vụ tài chính cụ thể, một loại hình nghĩa vụ tài chính cụ thể, hoặc một công cụ tài chính cụ thể.
Ý kiến phản ánh quan điểm của Saigon Ratings về khả năng và mức độ sẵn sàng đáp ứng các cam kết tài chính, khi đến hạn của bên có nghĩa vụ thanh toán. Xếp hạng tín nhiệm công cụ nợ, bao gồm việc tích hợp việc đánh giá các điều khoản cam kết, tài sản đảm bảo và các yếu tố khác (ví dụ như đánh giá tín nhiệm của tổ chức bảo lãnh hoặc các hình thức đảm bảo tín dụng khác của nghĩa vụ), có thể ảnh hưởng đến khả năng thu hồi nợ trong trường hợp tổ chức phát hành vỡ nợ.
Xếp hạng tín nhiệm công cụ nợ (bao gồm trái phiếu hoặc khoản vay) có thể là dài hạn hoặc ngắn hạn. Xếp hạng tín nhiệm ngắn hạn thường được gán cho những công cụ nợ ngắn hạn (có thời hạn bằng hoặc dưới 12 tháng). Xếp hạng tín nhiệm công cụ nợ ngắn hạn cũng được sử dụng để đánh giá mức độ tín nhiệm của bên có nghĩa vụ nợ, đối với việc thực hiện quyền chọn bán với thời hạn dưới một năm của các công cụ nợ dài hạn.
III / CÁC LOẠI HÌNH XẾP HẠNG TÍN NHIỆM
Theo thông lệ và chuẩn mực chuyên môn của các tổ chức Xếp hạng tín nhiệm độc lập thế giới (Credit Rating Agency – CRA), Saigon Ratings áp dụng hai hình thức Xếp hạng tín nhiệm chỉ định và không chỉ định cho các đối tượng tổ chức phát hành (tài chính và phi tài chính) trên thị trường trong nước.
3.1 Xếp hạng tín nhiệm chỉ định
Xếp hạng tín nhiệm chỉ định được hiểu là hoạt động Xếp hạng thực hiện trong trường hợp Saigon Ratings có ký hợp đồng cung cấp dịch vụ Xếp hạng (có thu phí) với khách hàng. Trong quá trình thực hiện Xếp hạng tín nhiệm chỉ định, Saigon Ratings đặc biệt chú trọng đến việc tuân thủ hệ thống Kiểm soát nội bộ liên quan đến các chính sách quản lý và cơ chế giải quyết các trường hợp xung đột lợi ích nhằm đảm bảo phòng ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các rủi ro trong quy trình hoạt động Xếp hạng tín nhiệm.
Xếp hạng chỉ định có thể là Xếp hạng tín nhiệm công khai (công bố thông tin kết quả Xếp hạng) hoặc là bảo mật thông tin (không công bố thông tin kết quả Xếp hạng), tuỳ thuộc vào yêu cầu của đối tượng được Xếp hạng tín nhiệm, hoặc là yêu cầu của Bên thứ ba (chỉ định đối tượng được Xếp hạng).
Trường hợp khách hàng có yêu cầu Saigon Ratings thực hiện việc bảo mật thông tin kết quả Xếp hạng, thì các bên có thể thỏa thuận các điều khoản cam kết bảo mật trong hợp đồng cung cấp dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm.
3.2 Xếp hạng tín nhiệm không chỉ định
Xếp hạng tín nhiệm không chỉ định được hiểu là hoạt động Xếp hạng không thu phí dịch vụ, được thực hiện trong trường hợp Saigon Ratings không ký hợp đồng cung cấp dịch vụ Xếp hạng với đối tượng được Xếp hạng tín nhiệm. Trong trường hợp này, thông tin kết quả Xếp hạng được Saigon Ratings tuyệt đối bảo mật và chỉ phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu và tham khảo nội bộ trong tổ chức.
Xếp hạng tín nhiệm không chỉ định được xem là một trong những hoạt động nghiệp vụ chuyên môn cơ bản và rất quan trọng của tổ chức CRA nhằm phục vụ các mục đích nghiên cứu, rà soát
và đánh giá cập nhật hệ thống phương pháp Xếp hạng tín nhiệm, theo định kỳ hàng năm; từng bước nâng cao năng lực, kỹ năng và chất lượng phân tích đánh giá cho các nhà phân tích; đồng thời tạo lập nguồn lực thông tin dữ liệu đánh giá, so sánh và phân loại chất lượng tín nhiệm của hệ thống doanh nghiệp trong từng ngành kinh tế quốc gia.
Saigon Ratings chỉ thực hiện nghiệp vụ Xếp hạng không chỉ định cho các đối tượng nghiên cứu cụ thể, khi chúng tôi tin rằng có đầy đủ thông tin quan trọng đủ đáp ứng được các yêu cầu theo phương pháp Xếp hạng của Saigon Ratings.
IV / TRIỂN VỌNG (OUTLOOK)
Triển vọng Xếp hạng là một thành phần liên tục của tất cả các Xếp hạng dài hạn và thể hiện quan điểm của Saigon Ratings về tiềm năng của mức Xếp hạng tín nhiệm trong thời gian dài hạn (Xếp hạng tín nhiệm trong dài hạn). Mức triển vọng có quãng thời gian dài hơn Credit Watch và bao gồm các xu hướng hoặc rủi ro mà chúng tôi tin rằng ít chắc chắn xảy ra làm ảnh hưởng đến mức tín nhiệm.
Triển vọng Xếp hạng tín nhiệm được đánh giá bởi Saigon Ratings, bao gồm 04 cấp độ: Ổn định (Stable), Tích cực (Positive), Tiêu cực (Negative), Đang cập nhật (Developing).
- Triển vọng “Ổn định” thể hiện rằng bậc Xếp hạng có khả năng không thay đổi.
- Triển vọng “Tích cực” thể hiện rằng bậc Xếp hạng có thể được nâng lên.
- Triển vọng “Tiêu cực” thể hiện rằng bậc Xếp hạng có thể bị hạ xuống.
- Triển vọng “Đang Cập nhật” thể hiện rằng mức Xếp hạng có thể nâng lên hoặc hạ xuống.
Khi Saigon Ratings đưa ra đánh giá triển vọng “Tích cực” hoặc “Tiêu cực” sẽ không ngụ ý chắc chắn rằng, mức Xếp hạng nhất thiết phải được nâng bậc hoặc hạ bậc trong tương lai.
Saigon Ratings đưa ra Triển vọng “Tích cực” hoặc “Tiêu cực” của Xếp hạng tổ chức phát hành, khi một sự kiện hoặc xu hướng ít tác động đến khả năng thay đổi Xếp hạng hơn Credit Watch. Chỉ định của Saigon Ratings cho triển vọng “Tích cực” hoặc “Tiêu cực” đối với Xếp hạng tổ chức phát hành khi một sự kiện hoặc xu hướng có khả năng dẫn đến việc thay đổi mức Xếp hạng trong trung hạn từ một đến hai năm.
V / THEO DÕI XẾP HẠNG TÍN NHIỆM (CREDIT WATCH)
Credit Watch nêu bật hướng tiềm năng của một đánh giá Xếp hạng ngắn hạn hoặc dài hạn; tập trung vào các sự kiện có thể nhận dạng được làm cho việc Xếp hạng đưa vào diện giám sát đặc biệt.
Các sự kiện bất thường phát sinh có thể có từ các yếu tố sau:
- Nhân tố ảnh hưởng vĩ mô kinh tế.
- Ảnh hưởng của biến động ngành kinh tế.
- Ảnh hưởng từ hoạt động nội tại doanh nghiệp.
Saigon Ratings sử dụng Credit Watch khi cho rằng cần theo dõi mức Xếp hạng tín nhiệm của doanh nghiệp đó trong vòng 90 ngày.
5.1 Xếp hạng sẽ được đưa vào Credit Watch trong các trường hợp sau đây:
- Trường hợp 1: Khi một sự kiện có sự sai lệch khác với xu hướng mong đợi đã xảy ra hoặc có khả năng xảy ra và khi thông tin bổ sung là cần thiết để có kết luận Xếp hạng tín nhiệm tổ chức phát hành hoặc công cụ nợ.
- Trường hợp 2: Khi Saigon Ratings tin rằng đã có sự thay đổi trọng yếu trong hoạt động của một tổ chức phát hành hoặc Công cụ nợ, nhưng mức độ ảnh hưởng đến Xếp hạng chưa được phản ánh đầy đủ và Saigon Ratings tin rằng thay đổi Xếp hạng là có khả năng xảy ra trong ngắn hạn.
- Trường hợp 3: Các thay đổi trong tiêu chí đánh giá đã được áp dụng và đòi hỏi phải rà soát lại toàn bộ các doanh nghiệp đã được đánh giá Xếp hạng trong ngành kinh tế, đồng thời Saigon Ratings tin rằng các thay đổi đó có thể ảnh hưởng đến kết quả Xếp hạng tín nhiệm.
5.2 Ví dụ trường hợp điển hình:
- Trường hợp 1: Tổ chức phát hành thường được đặt dưới sự giám sát nếu xảy ra các sự kiện phát sinh như: tái cấp vốn, hoặc phát triển hoạt động của doanh nghiệp bất thường.
- Các đánh giá Xếp hạng như vậy sẽ được hoàn thành ngay sau khi Saigon Ratings nhận được thông tin cần thiết và hoàn thành việc phân tích. Thời gian thông thường là trong vòng 90 ngày, trừ khi kết quả kéo dài hơn dự kiến và đang được chờ xử lý.
- Trường hợp 2: Doanh nghiệp có thể được đặt dưới sự giám sát nếu có sự suy giảm trong hiệu quả hoạt động, cho đến khi Saigon Ratings hoàn thành phân tích về mức độ ảnh hưởng tới Xếp hạng và thường là trong vòng 90 ngày.
- Trường hợp 3: Một nhóm các giao dịch, nghiệp vụ của tổ chức phát hành có thể được đặt dưới sự giám sát nếu bị ảnh hưởng bởi các thay đổi trong các tiêu chí đánh giá.
Trong các trường hợp duy trì Credit Watch hơn 90 ngày hoặc khi sự kiện trọng yếu hoặc có sự thay đổi khác với xu hướng mong đợi, Saigon Ratings sẽ đưa ra các cập nhật tạm thời để đánh giá tình hình thực tế hiện tại của doanh nghiệp.
Trong các trường hợp Xếp hạng được đặt vào Credit Watch do sự suy giảm hiệu quả của tài sản hoặc do thay đổi tiêu chí và việc phân tích đánh giá vượt quá 90 ngày, Saigon Ratings sẽ công bố khung thời gian dự kiến hoàn thành đánh giá tình hình nói trên.
- Credit Watch ở mức Tích cực (Positive) có nghĩa bậc Xếp hạng tín nhiệm có thể được nâng lên.
- Credit Watch ở mức Tiêu cực (Negative) có nghĩa bậc Xếp hạng tín nhiệm có thể được hạ xuống.
- Credit Watch ở mức Đang cập nhật (Developing) có nghĩa bậc Xếp hạng tín nhiệm có thể được nâng lên, hạ xuống hoặc không thay đổi.
VI / CẬP NHẬT XẾP HẠNG TÍN NHIỆM (CREDIT UPDATE)
Sau khi doanh nghiệp được giám sát hoặc đưa vào Credit Watch, Saigon Ratings sẽ phát hành thông báo Credit Update cho các tổ chức phát hành trong những trường hợp sau đây
- Những sự kiện mang tính trọng yếu xảy ra làm ảnh hưởng đến mức Xếp hạng hiện tại của tổ chức phát hành và có đầy đủ dữ liệu để xem xét lại mức Xếp hạng hiện tại hoặc
- Tổ chức phát hành được Xếp hạng phát hành thêm các công cụ nợ hoặc
- Mức Xếp hạng của tổ chức phát hành hiện tại bị hủy bỏ.
Trong các trường hợp nói trên, Credit Update sẽ được thông báo là “tăng bậc”, “hạ bậc”, “bảo lưu” hoặc “hủy bỏ”.
VII / NGỪNG CẬP NHẬT VÀ THU HỒI KẾT QUẢ XẾP HẠNG TÍN NHIỆM
Nếu tổ chức được Xếp hạng không hợp tác hiệu quả trong việc cung cấp các thông tin cập nhật cần thiết quan trọng, chính xác, kịp thời và đầy đủ, Saigon Ratings sẽ không có cơ sở dữ liệu tin cậy vững chắc và khách quan, để có thể tiếp tục duy trì thực hiện quy trình và nghiệp vụ Giám sát Xếp hạng liên tục theo định kỳ hàng năm.
Saigon Ratings thực hiện quyền bảo lưu theo quyết định riêng của mình trong việc ngừng hoặc thu hồi Xếp hạng tín nhiệm, tại bất kỳ thời điểm nào trong trường hợp tổ chức được Xếp hạng đơn phương vi phạm hợp đồng và Saigon Ratings có đầy đủ cơ sở pháp lý liên quan đến vấn đề này.
7.1 Ngừng cập nhật mức Xếp hạng tín nhiệm
Mức Xếp hạng tín nhiệm có thể sẽ không được cập nhật liên tục trong những trường hợp sau:
- Doanh nghiệp có công cụ nợ/nghĩa vụ nợ được Xếp hạng đã tất toán;
- Phần lớn nợ phải trả của bên phát hành được chuyển giao cho một bên khác;
- Nghĩa vụ nợ chấm dứt theo điều khoản đã được các bên liên quan thỏa thuận và
- Các lý do khác.
7.2 Thu hồi mức Xếp hạng tín nhiệm
Saigon Ratings có thể đơn phương thu hồi mức Xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp/công cụ nợ đã công bố trong những trường hợp sau:
- Theo yêu cầu của doanh nghiệp;
- Hết thời hạn giám sát, cập nhật doanh nghiệp/công cụ nợ theo hợp đồng;
- Doanh nghiệp không cung cấp đầy đủ thông tin & không hợp tác với Saigon Ratings trong việc giám sát & cập nhật;
- Doanh nghiệp không thanh toán đầy đủ phí dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm và phí cập nhật theo hợp đồng đã thỏa thuận;
- Khi việc duy trì mức Xếp hạng là không cần thiết, ví dụ như doanh nghiệp đang làm thủ tục phá sản.
Việc thu hồi mức Xếp hạng tín nhiệm sẽ được xem xét và quyết định bởi hội đồng Xếp hạng của Saigon Ratings và có thể được thực hiện vào bất cứ thời điểm nào khi có 1 trong những trường hợp nêu trên phát sinh.
Cảm ơn Bạn đã theo dõi bài viết về “ Xếp hạng tín nhiệm là gì? ” Nếu doanh nghiệp Bạn có nhu cầu Xếp hạng tín nhiệm để minh bạch tài chính và thu hút đầu tư. Vui lòng liên hệ tại : //saigonratings.com để được tư vấn chi tiết.

SAI GON PHAT THINH RATINGS JOINT STOCK COMPANY – SAIGON RATINGS